سرویس تاریخ «انتخاب»: کتاب «اتاقی که در آن اتفاق افتاد»، خاطرات کاخ سفید از زبان جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در دوران ترامپ است. او سابقه معاون وزارت خارجه و نمایندگی آمریکا در سازمان ملل را در دوران جورج بوش پسر نیز در سابقه دارد. بولتون که با رویکردهای ستیزه جویانه در حوزه سیاست خارجی شناخته میشود، 372 بار در کتاب خود به ایران اشاره کرده است. این کتاب توسط انتشارات های امیرکبیر و مهراندیش با ترجمه های مختلفی به چاپ رسیده است. «انتخاب» روزانه بخش هایی از این کتاب را منتشر خواهد کرد.
میدانستم چه اتفاقی در شرف وقوع است چرا این کشورهای واردکننده کار بیشتری نمیکردند و چرا آنها و تولیدکنندگان نفت خاورمیانه هزینه بیشتری برای محافظت از محمولههای نفتیشان پرداخت نمیکردند؟ وقتی شاناهان و دانفورد به نمودار چهارم یا پنجم رسیدند، حوصله ترامپ کم کم داشت سر میرفت و گفت: بریم سراون صفحهای که درباره کاریه که میخواید بکنید ما درباره گزینههای مختلف صحبت کردیم، اما به هیچ نتیجهای نرسیدیم بعد ترامپ دوباره موضوع ماندن در سوریه و افغانستان را مطرح کرد و گفت کشورهای حاشیه خلیج [فارس] باید هزینه هر تصمیمی را که میگیریم بپردازند. همان طور که قبلاً گفته بودم دوباره توضیح دادم که دولت بوش پسر توانست حمایت زیادی از کشورهای منطقه بابت جنگ خلیج [فارس] در ۱۹۹۱ دریافت کند. پومپئو به ترامپ گفت میتواند به برخی از کشورهای منطقه زنگ بزند.
ترامپ جلسه را ترک کرد هر چند پنس، پومپئو، دانفورد شاناهان و من به گفتگو ادامه دادیم. دانفورد میخواست مطمئن شود که ترامپ درک میکند اگر ما ایرانیها را بکشیم تعهد ایران برای نکشتن آمریکاییها به پایان میرسد. «کدام تعهد؟ » ایران آمریکاییهای زیادی را در پادگانهای نیروی دریایی در لبنان در ۱۹۸۳ و جاهای دیگر کشته بود. مسأله تلفات مهمترین مسأله در ذهن افرادی بود که در جلسات مختلف با ترامپ شرکت میکردند. پنس گفت فکر میکند روشن است که ترامپ به دنبال گزینههای ضربتی است، من هم چنین نظری داشتم. این یکی از بحثهای طولانی و در حال گسترش بود. در آن هیچ شکی نبود که ترامپ میخواهد چنین گزینههایی را در نظر بگیرد __ نه این که درباره چیزی تصمیمی گرفته باشد و از داشتن گزینههای بیشتر در مقابلش بیشتر ناامید میشد قبل از برگزاری جلسه بعدی در دوشنبه کارهای زیادی بود که باید انجام میشد اما فکر میکردم حداقل هیچ کس نمیتواند ما را به خاطر خسته نشدن از فکر کردن به تبعات مختلف استفاده از قوای نظامی مقصر بداند.
با این حال دوشنبه هفدهم ژوئن، هنوز هیچ تصمیمی نگرفته بودیم. مسئولان و مقامات کلیدی از کم تحملی و دایره دید محدود ترامپ برای به تأخیر انداختن هر گونه واکنش به حملات به نفتکشها سوء استفاده میکردند. این باعث میشد هر گزینهای از گزینه نظامی مناسبتر به نظر برسد.
اشکال تراشها نقشهای نداشتند، اما شدیداً روی تأخیر در واکنش برای خنثا کردن هر جایگزینی حساب کرده بودند. از همه مهمتر، آنها همچنان این نکته را نفهمیده بودند که ادامه انفعال از طرف ما فقط باعث میشود ایران بتواند به خواستههای سلطه جویانهاش در خلیج [فارس] برسد، اما این همچنین به آنها درسهای غلطی درباره بازدارندگی میداد. آنها تحت تأثیر «خودداری» آمریکاییها قرار نگرفته بودند بلکه هر روز بیشتر به این نتیجه میرسیدند که ما هیچ مانعی مقابلشان نیستیم ما فقط سد راه خودمان بودیم.
